Tomasz More rozsławił termin „utopia”, który to posłużył mu jako tytuł dla eseju. Choć nie jest on jednoznaczny, aktualnie potrafimy go dość jasno zdefiniować. Wbrew pozorom moda na utopie nie umarła a wręcz zaczyna się powoli odradzać. Jednak zanim się zabierzesz za jej napisanie, dowiedz się, czym jest utopia!

Definicja utopii

Nazwa „utopia” ma podwójne znaczenie. Mogła powstać ze zbitki wyrazów: „ou” - nie i „topos” - miejsce, co by oznaczało miejsce, które nie istnieje. Drugim wariantem jest „eutopia” czyli „dobre miejsce”. Aktualnie przyjmuje się, iż utopia to nierealny, idealny ustrój polityczny, oparty na sprawiedliwości, równości i solidarności. Choć termin rozsławił się dopiero w XVI wieku, pierwsze utopie powstawały już w starożytności, m.in. za sprawą Platona.

Jakie są cechy utopii?

Według Chada Walsha, utopia powinna spełniać kilka założeń. Przede wszystkim człowiek w niej jest dobry, a jego wady wynikają z niesprzyjających warunków życia a nie swojej grzesznej natury. Dodatkowo taki bohater łatwo ulega zmianom i dostosowuje się do istniejących warunków. Nie ma sprzeczności między tym, co myśli jednostka a tym, co uchwaliła społeczność. Dodatkowo ludzie nie mogą odczuwać znużenia szczęściem, a co więcej – dążą do tego, aby wszystko pozostało w idealnym ładzie i harmonii. Generalnie, utopia jest światem bez wad, w którym wszyscy są szczęśliwi i nie czują potrzeby zmian. Jakakolwiek przyszłość jest łatwa do przewidzenia, ponieważ wszystko zmierza w bardzo konkretnym kierunku.

Jakie są rodzaje utopii?

Wyróżniamy, za Jerzym Szackim, dwie główne typy utopii: heroiczną i eskapistyczną. Utopia heroiczna jest marzeniem połączonym z programem i nakazem działania. Za działanie uznaje się zarówno ucieczkę, jak i rewolucję. W przypadku utopii eskapistycznych, mamy do czynienia z marzeniami o lepszym świecie, które nie wymagają walczenia o tenże świat.